Tussen 13 en 23 december 2021 namen 22.354 personen deel aan de 9e COVID-19-Gezondheidsenquête van Sciensano. De bevraging werd uitgevoerd op het hoogtepunt van de vierde coronagolf. De Vlaamse Ouderenraad licht enkele belangrijke bevindingen uit het rapport toe, met bijzondere aandacht voor de resultaten bij ouderen.

Al van bij de eerste coronagolf beantwoordde Tele-Onthaal een recordaantal oproepen. Ook tijdens de intussen vierde golf blijkt de nood aan een luisterend oor groot. Het aantal oproepen bewijst dat de voorbije maand vooral mentaal zwaar was voor alleenwonenden en ouderen.

In de eerste negen maanden van 2021 zijn al negentien 65-plussers gestorven na een fietsongeval. In vergelijking met vorig jaar is dat bijna een verdubbeling. Ook het totale aantal verkeersdoden in Vlaanderen vertoont een onrustwekkende stijging. Dat blijkt uit de verkeersveiligheidsbarometer van verkeersinstituut Vias. 

In 2020 verloren meer dan 45.000 personen hun partner en werden zo weduwe of weduwnaar. Door de oversterfte in 2020 is het aantal verweduwingen ten opzichte van 2019 met 13,9% gestegen. Die stijging bedraagt 25,1% in het Brussels Gewest, 19,4% in Wallonië en 9,9% in Vlaanderen. Dat blijkt uit cijfers van Statbel.

Sciensano, het Belgisch instituut voor gezondheid, voerde een onderzoek uit naar de impact van de COVID-19-vaccins. Daaruit blijkt dat er na een vaccinatie een vermindering is van het risico op een infectie en een vermindering van het risico op een ernstige vorm van COVID-19.

Tijdens de eerste golven van de coronacrisis bleek het uitstellen van zorg een hardnekkig probleem. Nu de vierde coronagolf in volle gang is, worden patiënten daar opnieuw mee geconfronteerd. Uit een peiling van het Vlaams Patiëntenplatform blijkt dat meer dan 1 op 4 personen met een chronische aandoening met uitgestelde zorg te maken krijgt.

Tussen 5 en 18 oktober 2021 voerde Sciensano al voor de achtste keer tijdens de coronacrisis een gezondheidsenquête uit. Aan de bevraging namen deze keer 17.347 mensen deel. De enquête kent een aantal opvallende resultaten. Zo nemen de negatieve effecten van de coronacrisis op verschillende levensdomeinen af én gaat ook de sociale en geestelijke gezondheid van de deelnemers erop vooruit. Belangrijk om mee te nemen is wel dat de enquête werd uitgevoerd net voor de vierde golf in alle hevigheid losbarstte.  

Mantelzorg bieden brengt ook een administratief kluwen en een uitdagende combinatie met werk of studie met zich mee. En vaak gaat het ook gepaard met een gebrek aan erkenning. Dat kan beter. Tien Belgische en negen Nederlandse sociaal innovatoren en  ondernemers gingen samen met heel wat organisaties de uitdaging aan. Samen identificeerden ze de knelpunten in het huidige mantelzorgsysteem, en gingen ze een jaar aan de slag om oplossingen te formuleren. Vandaag zijn hun gezamenlijke aanbevelingen klaar.

Veel ouderen worden het slachtoffer van stereotyperingen, vooroordelen en discriminatie. Dit blijkt nog maar eens uit de cijfers van een enquête die door Amnesty International werd uitgevoerd in Franstalig België.

Om de vier jaar peilt het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw, in samenwerking met de Lokale Gezondheidsoverleggen (Logo’s) en het Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD), naar het preventieve gezondheidsbeleid bij lokale besturen. De resultaten worden gebundeld in een brochure. Die kan bijvoorbeeld gebruikt worden om als lokaal bestuur aan de slag te gaan rond het preventief gezondheidsbeleid.

Het Belgische statistiekbureau Statbel deed onderzoek naar de levensverwachting van inwoners van Vlaanderen. Daaruit blijkt dat in 2020 de levensverwachting bij de geboorte op 82 jaar lag, maar er zijn verschillen per arrondissement.

Dat de eerste coronagolven een ongemeen zware impact hadden in de woonzorgcentra staat buiten kijf. Dat bleek bijvoorbeeld ook uit het corona-advies van de Vlaamse Ouderenraad. Ook Unia toetste de genomen maatregelen aan de grondrechten en de ervaringen in de woonzorgcentra. Hun onderzoek resulteert in interessante bevindingen. De Vlaamse Ouderenraad kon de publicatie inkijken en geeft je de meest opvallende resultaten mee.

Tussen 10 en 20 juni 2021 namen bijna  dan 18.000 personen deel aan de 7e COVID-19-Gezondheidsenquête van Sciensano. De Vlaamse Ouderenraad licht enkele belangrijke bevindingen uit het rapport toe, met bijzondere aandacht voor de resultaten bij ouderen.

De end-of-life care research group voert wetenschappelijk onderzoek uit naar eindelevenszorg in België en Europa. Zij bogen zich over de vraag hoe we kunnen komen tot een nog betere en duurzame implementatie van vroegtijdige zorgplanning, palliatieve zorg en levenseindezorg in de Vlaamse woonzorgcentra.

Uit een recente analyse van het Belgische statistiekbureau Statbel, blijkt dat de levensverwachting van de Belgische bevolking in 2020 is gedaald. De levensverwachting bedroeg vorig jaar bij de geboorte 80,8 jaar voor de totale bevolking. Dat is een jaar minder dan de levensverwachting in 2019.

In het voorjaar van 2021 gaf bijna twee derde van de Vlaamse 18-plussers aan informele zorg te hebben verleend. Dat blijkt uit een bevraging van Statistiek Vlaanderen. Het zijn vooral vrouwen en 50- tot 64-jarigen die intensieve informele zorg verlenen.

Uit de bevolkingsvooruitzichten van Statistiek Vlaanderen blijkt dat het aantal alleenwonenden tegen 2030 het sterkst toeneemt bij 67-plussers. Binnen die groep neemt het aantal alleenwonenden tussen 2020 en 2030 toe met 27%. De stijging is vooral te zien bij oudere mannen.

Tussen 2020 en 2030 wordt er een stijging van het aantal Vlaamse 67-plussers verwacht. Dat blijkt uit de meest recente resultaten van de demografische vooruitzichten van Statistiek Vlaanderen. Ook zien we dat het aantal jongeren onder de 18 jaar tegen 2030 zal afnemen. Wij doken in de cijfers en geven je enkele opvallende zaken mee.

De Onafhankelijke Ziekenfondsen (OZ) onderzochten het langdurig geneesmiddelengebruik bij hun leden die 75-plus zijn en thuis wonen. In totaal werd het medicatiegebruik van zo’n 100 000 ouderen onder de loep genomen. En dat levert opvallende resultaten op.

Het tweede Vlaams actieplan Suïcidepreventie liep van 2012 tot 2020. Nu de einddatum van dit actieplan bereikt werd, zorgde het Vlaams Expertisepunt Suïcidepreventie (VLESP) voor een uitgebreide evaluatie met cijfers over de sterfte door suïcide. We werpen een blik op enkele cijfers met betrekking tot ouderen.

Binnen heel wat gemeenten leeft de ambitie om zorgzame buurten te creëren waar mensen elkaar kennen en zorg dragen voor elkaar. Een mooi concept, maar de realisatie heeft heel wat voeten in de aarde. De voorbije twee jaar ondersteunde het Fonds dr. Daniël De Coninck, beheerd door de Koning Boudewijnstichting, 35 projecten waarbij gebouwd werd aan zorgzame buurten. De lessen die hieruit getrokken kunnen worden, zijn nu gebundeld in de publicatie ‘Lokaal Samenwerken in Zorgzame Buurten’.