In 2022 lieten 84.551 mensen een zorgvolmacht opmaken. En in de eerste helft van 2023 kwamen daar nog eens 52.406 zorgvolmachten bij – in diezelfde periode in 2022 waren dat er 41.405. De zorgvolmachten winnen dus aan populariteit. Dat blijkt uit cijfers van de notarissenfederatie Fednot. In totaal lieten al 416.022 Belgen een zorgvolmacht opmaken.

Er zijn opnieuw cijfers bekend uit de preventiebarometer. Met die barometer bestudeert onderzoekscentrum Sciensano de levensstijl van Vlamingen. In deze editie komen we meer te weten over de geestelijke en seksuele gezondheid én over de bevolkingsonderzoeken naar kanker.

Dat meer mensen de weg vinden naar de hulplijn Tele-Onthaal, blijkt uit de jaarcijfers van 2022. Het voorbije jaar kreeg de hulplijn ongeveer 353 oproepen per dag, wat neerkomt op 128 817 oproepen in 2022. En ook steeds meer ouderen bellen Tele-Onthaal. Afgelopen jaar was 34,8% van de oproepers ouder dan 60 jaar, wat dus neerkomt op ongeveer 6 600 ouderen.

Recent lanceerde onderzoekscentrum Sciensano nieuwe cijfers uit de preventiebarometer, die de levensstijl in België in kaart brengt. In dit luik werd ons eetgedrag en de mate van beweging onderzocht. We werpen een blik op de meest opvallende cijfers voor ouderen. 

Het is niet de eerste keer dat de Koning Boudewijnstichting de vraag 'Hoe kijken 60-plussers naar ouder worden?' onder de loep neemt. Voor zijn meest recente studie over dit topic, bevroeg de stichting ruim 2 000 ouderen tussen 60 en 84 jaar die niet hulpbehoevend zijn. De KBS polste naar hun wensen en verwachtingen over de toekomst. Uiteenlopende thema’s kwamen daarbij aan bod. Van geluk en eenzaamheid, tot wonen en het sociaal weefsel, en zorg en de percepties rond ouder worden. We sommen de meest opvallende resultaten op!

Ouderen in het Brussels gewest: hoe zit het met hun welzijns- en gezondheidstoestand? En hoe zijn de opvangs- en huisvestingsvoorzieningen georganiseerd? Het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad klaart het uit in een nieuwe studie.  

In 2021 waren er 40% meer scheidingen van koppels ouder dan 65 jaar dan in 2015. Dat blijkt uit cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau. Volgens relatiedeskundige Rika Ponnet zijn er verschillende verklaringen.

Van juni tot en met september 2021 liep er een online bevraging van Kom op tegen Kanker. Daarin werden kankerpatiënten en hun partners bevraagd over hoe ze de communicatie van zorgverleners over seksualiteit hebben ervaren. Recent maakte Kom op tegen Kanker de resultaten en hun aanbevelingen bekend. Aangezien ook ouderen deelnamen aan het onderzoek, doken wij in de resultaten.

Al 18 jaar lang gebeuren er in Vlaanderen ouderenbehoefteonderzoeken. De onderzoeken worden begeleid door de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en brengen de noden en behoeften van Vlaamse, thuiswonende 60-plussers in kaart. Op basis van alle gegevens van de onderzoeken die tussen 2004 en 2021 plaatsvonden, maakten auteurs Nico De Witte en Dominique Verté nu een bundeling over eenzaamheid bij ouderen.

Gezondheidsinstituut Sciensano becijferde dat dementie in 2019 opgeklommen is tot de belangrijkste doodsoorzaak in België. Vroeger waren hart- en vaatziekten traditioneel de belangrijkste doodsoorzaak, maar het aantal overlijdens dat hieraan toe te schrijven is, daalt al enkele jaren.

Deze week werden de eerste resultaten van de Preventiebarometer van Sciensano, in opdracht van het Agentschap Zorg & Gezondheid, bekend gemaakt. Die barometer onderzoekt wat Vlamingen weten over en willen doen aan hun levensstijl en welke omgevingsfactoren gezonde keuzes bemoeilijken of bevorderen. De eerste reeks resultaten gaat over alcohol-, tabak- en cannabisgebruik. De cijfers rond alcohol kregen veel aandacht in de media. Ouderen drinken gemiddeld meer dan jongeren. En die resultaten waren voor veel mensen verrassend.

Woonzorgcentra met kleine leefgroepen en vaste zorgteams hebben de coronapandemie beter doorstaan dan woonzorgcentra met grote leefgroepen. Dat blijkt uit een onderzoek van de KU Leuven, de Radboud Universiteit en het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. De onderzoekers deden een bevraging bij 318 woonzorgcentra. De Vlaamse Ouderenraad was betrokken bij het onderzoek.

Het Belgisch statistiekbureau Statbel deed onderzoek naar de levensverwachting van inwoners in Vlaanderen. Daaruit blijkt dat in 2021 de levensverwachting bij de geboorte op 82,7 jaar lag. Wij duiken in de cijfers.

Elk jaar worden in de Vlaamse woonzorgcentra verschillende indicatoren gemeten. Ze geven inzicht in de zorgkwaliteit die de voorzieningen bieden. Het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ) brengt de registraties van alle Vlaamse woonzorgcentra samen in een lijvig rapport. We zetten de belangrijkste resultaten van 2021 op een rijtje.

In de laatste drie maanden van 2021 gaf 6 op 10 landgenoten tussen 65 en 74 jaar aan zich zelden tot nooit eenzaam te voelen. Toch geeft bijna 1 op 8 Belgische ouderen in die leeftijdscategorie aan zich altijd of meestal eenzaam te voelen. Dat blijkt uit de driemaandelijkse enquête over persoonlijk welbevinden en levensomstandigheden van Statbel.

Terwijl de coronapandemie blijft voortrazen, zijn er ook andere verontrustende kwesties die mensen wakker houden. Dat beseften ook de onderzoekers achter de COVID-19-Gezondheidsenquêtes. Voor de 10e editie kleurden ze buiten de lijntjes en gingen ze op zoek naar welke thema’s ons zorgen baren.

Ten opzichte van 2020 waren er afgelopen jaar 14% minder vragen en klachten. Maar in vergelijking met 2019 vonden flink wat meer mensen hun weg naar de Woonzorglijn: in 2021 werden er 682 meer vragen gesteld en klachten gemeld. De klachten blijken ook een stuk complexer dan vroeger.

Vlaamse ouderen geven hun leven een gemiddelde score van 7,3 op 10. Dat is vergelijkbaar met de gemiddelde score van alle Vlaamse 18-plussers. Ouderen scoren hoger dan gemiddeld op hun sociale contacten, hun vrijetijdsbesteding en hun levensstandaard. Op vlak van hun gezondheid scoren ze dan weer lager in vergelijking met andere generaties.

De Federale controle- en evaluatiecommissie euthanasie onderzocht de registratiedocumenten voor euthanasie in 2021. In totaal werd 2.699 keer euthanasie geregistreerd. In de meerderheid van de gevallen gebeurde de aanvraag door een oudere.

De Socialistische Mutualiteiten analyseerden het medicatiegebruik tijdens het laatste levensjaar van hun leden ouder dan 75 jaar. Het rapport start met een opvallende vaststelling: hoewel slechts 8% van hun leden 75-plussers zijn, wordt wel een kwart van alle geneesmiddelen aan hen afgeleverd. Hieronder lichten we enkele cijfers uit.

Geconfronteerd met heel wat uitdagingen, zoeken woonzorgcentra naar andere manieren om zich te organiseren. Een concept dat meer en meer ingang vindt, is innovatieve arbeidsorganisatie, of kortweg IAO. Hogeschool Vives organiseerde een praktijkgericht onderzoek naar verbondenheid in West-Vlaamse woonzorgcentra die inzetten op IAO. Wij nemen je mee in de belangrijkste bevindingen.