Woonzorgcentra domineren het coronadebat. Minister Beke lanceert plan.

Dagelijks lezen we in de krant en online nieuwe cijfers en artikels over het coronavirus. De woonzorgcentra domineren het debat. Zij worden erg getroffen door het virus. Het zorgpersoneel op het terrein schreeuwt terecht om meer testmateriaal, meer beschermmateriaal en meer ondersteuning. Daarbij wordt sterk in de richting van minister Beke gekeken. De minister lanceerde deze week een 10-puntenplan. Als Vlaamse Ouderenraad zijn we zeer bezorgd en volgen we de situatie nauwgezet op. Om de bomen nog door het bos te kunnen zien, geven we je een genuanceerd beeld over de huidige situatie in de woonzorgcentra.

10-puntenplan

Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke kreeg felle kritiek over de aanpak en de drama’s die zich afspelen in de woonzorgcentra. De minister kondigde deze week, na overleg met de koepels van de woonzorgcentra en Vlaams minister-president Jan Jambon een 10-puntenplan aan. Omdat het cruciaal is dat er een continue opvolging is van het plan, werd er een taskforce samengesteld die dit verder in handen zal nemen.

1. Lockdown

Om de risicogroep van bewoners in woonzorgcentra te beschermen tegen het coronavirus werd beslist de deuren vanaf 12 maart te sluiten voor externe bezoekers. Deze maatregel is nodig tegen de verspreiding van het virus, maar kan ervoor zorgen dat mensen sociaal geïsoleerd geraken. Gelukkig zijn er verschillende hartverwarmende initiatieven zoals de telefoon en video-gesprekken en de ‘blijf in uw kot-krant’.

2. Voorzieningen met een uitbraak van het virus  

Bij een uitbraak moet er meteen worden ingegrepen en is het belangrijk om de besmette bewoners te isoleren. Dit blijkt in de praktijk alleen niet zo makkelijk. Doordat de woonzorgcentra over onvoldoende beschermend materiaal beschikken, is het moeilijk om zo’n uitbraak te stoppen. Deze week waren er al meer dan 20 zwaar getroffen woonzorgcentra.

Verder staat er in het 10-puntenplan te lezen dat de opening van bijkomende schakelzorgcentra de druk in residentiële voorzieningen zou kunnen verminderen.

3. Monitoring pandemie en communicatie cijfers

De evolutie in de woonzorgcentra wordt gemonitord op basis van de registraties van lokale directies. Minister Beke stelt dat ze sinds 18 maart, de dag na het eerste overlijden in een woonzorgcentrum, de cijfers registreren. Deze gegevens werden pas sinds 7 april opgenomen in de officiële tabellen van Sciensano. Het aantal sterfgevallen in woonzorgcentra is zeer confronterend.

4. Teststrategie

Na meerdere signalen van organisaties, experten en parlementsleden om dringend te testen in de woonzorgcentra, was het deze week eindelijk zo ver : 11.000 coronatests over 85 Vlaamse woonzorgcentra. De directies van de woonzorgcentra ontvingen een e-mail met informatie over de levering van de testen en de instructies. Op donderdag kwamen er echter signalen dat het afnemen van de test pijnlijk verliep. De handleiding bleek niet de juiste handleiding voor de geleverde tests. Het Agentschap bezorgde daaropvolgend de juiste handleiding.

Ondertussen werden al 5.806 stalen afgenomen in woonzorgcentra, die nu worden behandeld in het labo.

5. Personeel

Heel wat woonzorgcentra ervaren momenteel een uitval van personeel door ziekte. Personeel uit ziekenhuizen en andere sectoren snellen te hulp in de zwaar getroffen woonzorgcentra. En ook studenten geneeskunde en stagairs worden ingeschakeld. Daarnaast lanceert de Vlaamse overheid het platform Help de Helpers. Vrijwilligers kunnen zich hierop registreren om hulp aan te bieden en zorginstellingen vinden er snel vrijwilligers terug.

6. Beschermingsmateriaal

Er lopen verschillende bestellingen en leveringen van mondmaskers, handgels, schorten, brillen, handschoenen, ... Maar er is nog steeds een groot tekort in de woonzorgcentra. De Vlaamse Ouderenraad roept op om zo snel mogelijk in actie te komen, zodat ook het personeel in de centra voldoende beschermd zorg kan verlenen.   

7. Cohortzorg in de woonzorgcentra en in de thuiszorg 

Cohortzorg houdt in dat een vaste equipe verzorgenden en een vaste equipe verpleegkundigen exclusief instaan voor de zorg en ondersteuning bij personen die besmet zijn. Zo is er minder besmetting mogelijk.

8. Ondersteuning vanuit het ziekenhuis

De minister vraagt ondersteuning van de ziekenhuizen, zowel om personeel ter beschikking te stellen als voor het leveren van materiaal. Er is dringend nood aan kennisoverdracht van het ziekenhuis, en specifiek van de dienst geriatrie. Een aantal ziekenhuizen zijn hier al mee gestart.

9. Financiële impact 

Minister Beke stelt dat de Vlaamse Regering de zorgvoorzieningen zal compenseren voor de financiële impact van de coronacrisis. 

10. Welzijn van de werknemers

De psychosociale begeleiding van zowel de zorgverleners als de bewoners is voor de minister prioritair. De zorg- en verpleegkundigen in woonzorgcentra en de thuiszorg staan onder zware mentale druk. Ook de bewoners zijn extra kwetsbaar door de coronasituatie.

Wij blijven de situatie op de voet volgen en houden je op de hoogte.