Vraag en antwoord: De bezoekrichtlijnen in woonzorgcentra

Het coronavirus heeft een grote impact op het leven in het woonzorgcentrum. Om het virus zo veel mogelijk buiten te houden, zijn er een aantal maatregelen van kracht. Die maatregelen worden geregeld bijgestuurd, waardoor het niet altijd eenvoudig is om op de hoogte te zijn van wat er nu wel en niet toegelaten is. De Vlaamse Ouderenraad geeft je een helder overzicht in vraag en antwoord.

Wat is de algemene regel rond bezoek in woonzorgcentra?

Bezoek blijft toegelaten, al is het aantal bezoekers wel beperkt. Een bewoner mag bezoek krijgen van:

• 1 nauw knuffelcontact, dit contact is altijd dezelfde persoon. De bewoner en de bezoeker hoeven in dit geval geen afstand te bewaren. Ze moeten wel beiden een mondmasker dragen.
• 1 sociaal contact, dit contact mag om de 2 weken wisselen. De bewoner en de bezoeker moeten afstand bewaren en ze moeten beiden een mondmasker dragen.

Niet alleen bezoekers, maar ook bewoners moeten dus een mondmasker dragen. Daar kan, in samenspraak met een arts, wel van afgeweken worden. Bijvoorbeeld als het dragen van een mondmasker niet mogelijk is omdat het gaat om een bewoner met dementie.

Voor bewoners met gehoor- of gezichtsproblemen of cognitieve problemen kan het woonzorgcentrum een bezoekregeling op maat uitwerken.

Er kan ook een regeling uitgewerkt worden die rekening houdt met de nood aan privacy tijdens een bezoek van de partner.

Is bezoek ook toegelaten als er besmettingen zijn in het woonzorgcentrum?

Ja, ook dan blijft bezoek toegelaten. Als er sprake is van besmettingen in het woonzorgcentrum en/of boij een toename van het aantal besmettingen in de gemeente, kan het woonzorgcentrum wel beslissen om tijdelijk het aantal bezoekers verder te beperken. Bijvoorbeeld door minder vaak de deuren open te zetten voor bezoek of door geen nauw contact meer toe te laten.

Maar hoe precair de besmettingssituatie ook is, elke bewoner heeft recht op 1 bezoek per week.

Mag ik op bezoek bij een naaste die palliatief is?

Ja, dat mag. Voor bewoners in een palliatieve fase is bezoek altijd en onbeperkt mogelijk.

Welke richtlijnen moet ik volgen als ik op bezoek ga?

Als bezoeker moet je je aan een aantal afspraken houden:

• Je moet je aan de hygiënerichtlijnen houden. Dat houdt onder meer in dat je je handen regelmatig wast en ontsmet en dat je in je elleboog hoest en niest.
• Je moet een mondmasker dragen. Dat moet een chirurgisch mondmasker zijn, dus geen stoffen mondmasker. In principe moet je dit mondmasker zelf meebrengen, maar als je het niet bijhebt, moet het woonzorgcentrum je er kosteloos eentje bezorgen.
• Je moet enkele gegevens, zoals je naam, adres en telefoonnummer doorgeven. Die gegevens worden verzameld in het kader van het contactonderzoek.
• Je mag enkel langsgaan bij de bewoner waarvoor jij geregistreerd bent als nauw of sociaal contact. Je mag geen andere bewoners bezoeken.
• Het woonzorgcentrum kan je vragen om een verklaring op eer te ondertekenen, maar dat is geen verplichting. Via dat document verklaar je dat je op de hoogte bent van de richtlijnen die gelden in het woonzorgcentrum en dat je geen verhoogd risico hebt om besmet te zijn met het coronavirus.
• Je mag je huisdier meenemen op bezoek, maar na het aanraken moeten de handen onmiddellijk gewassen worden.

Wanneer mag ik niet op bezoek gaan?

In een aantal gevallen mag je tijdelijk niet op bezoek gaan:

• Na een positieve coronatest mag je 14 dagen niet op bezoek gaan in het woonzorgcentrum. Ook wanneer je symptomen hebt die wijzen op een besmetting met Covid-19, mag je 14 dagen niet op bezoek gaan.
• Als je terugkeert uit een rode zone en niet getest werd, mag je 10 dagen niet op bezoek gaan in het woonzorgcentrum. Daarna volgen nog 4 dagen waarin extra waakzaamheid aangewezen is. Het is aan het woonzorgcentrum om te beslissen of je tijdens die 4 dagen al dan niet op bezoek mag komen.
• Na een hoogrisicocontact mag je 10 dagen niet op bezoek. Daarna volgen nog 4 dagen waarin extra waakzaamheid aangewezen is. Het is aan het woonzorgcentrum om te beslissen of je tijdens die 4 dagen al dan niet op bezoek mag komen.

Heb ik inspraak in de bezoekregeling?

Niet alleen moet de bezoekregeling uitgebreid toegelicht worden aan de bewoners en de bezoekers, de bezoekregeling moet ook participatief tot stand komen. De regeling kan bijvoorbeeld besproken worden met de bewoners- of familieraad. De bezoekregeling moet via verschillende communicatiekanalen bekend gemaakt worden en wijzigingen moeten tijdig aangekondigd worden.

Mogen bewoners de voorziening verlaten?

Bewoners zijn in principe vrij om naar buiten te gaan, maar het verlaten van het woonzorgcentrum om op bezoek te gaan bij familie wordt afgeraden. Wanneer bewoners naar buiten gaan, moeten ze uiteraard de beschermingsmaatregelen, zoals afstand houden en het dragen van een mondmasker, waar nodig respecteren.

Als het woonzorgcentrum denkt dat de maatregelen niet nauwgezet zijn opgevolgd, kan het woonzorgcentrum de bewoner 7 dagen in kamerisolatie plaatsen.

Als het aantal besmettingen in de gemeente toeneemt, dan kan het woonzorgcentrum beslissen om het verlaten van de voorziening tijdelijk te beperken.

In welke gevallen kan een bewoner in kamerisolatie geplaatst worden?

Na een hoogrisicocontact, bijvoorbeeld wanneer het knuffelcontact van de bewoner besmet blijkt te zijn met het virus, moet de bewoner 7 dagen doorbrengen in kamerisolatie. Op dag 5 zal er een test afgenomen worden. Afhankelijk van het testresultaat wordt de kamerisolatie al dan niet verlengd:

• Als de test positief is, zal de bewoner 14 dagen in isolatie moeten doorbrengen vanaf de dag waarop het staal werd afgenomen.
• Als de test negatief is, mag de bewoner na de 7 dagen isolatie opnieuw zijn kamer verlaten. Er volgen dan wel nog 7 dagen van verhoogde waakzaamheid.

Welke regels gelden er voor nieuwe bewoners?

Ook nieuwe bewoners zullen de eerste dagen na hun verhuis enkele dagen in isolatie op de kamer moeten doorbrengen. Hoe lang die isolatie duurt, hangt af van de situatie:

• Op de 5e dag na de opname zal een preventieve test uitgevoerd worden. Tot het resultaat gekend is, moet de bewoner in zijn kamer blijven. Als de test negatief is, wordt de kamerisolatie opgeheven, maar de gezondheidstoestand van de bewoner zal wel nog enkele dagen strikt opgevolgd worden. Als de test positief is, wordt de kamerisolatie verlengd.
• Als er geen test wordt afgenomen, bijvoorbeeld omdat de bewoner dat niet wil, moet de bewoner 10 dagen in zijn kamer verblijven. Daarna volgen nog 4 dagen van verhoogde waakzaamheid.
• Als de bewoner die opgenomen wordt besmet is, moet de bewoner 14 dagen in isolatie op zijn kamer doorbrengen.

In de richtlijnen wordt extra aandacht gevraagd voor bewoners waarbij kamerisolatie moeilijk of niet gerealiseerd kan worden, bijvoorbeeld sommige personen met dementie. Fixatie dient zo veel mogelijk vermeden te worden, beter gaat men op zoek naar alternatieven voor de kamerisolatie.

Welke zorgverlening moet steeds voorzien blijven?

In de eerste plaats moeten de zorgverleners steeds blijven zorgen voor een goede lichaamshygiëne van de bewoners. Ook het wassen, drogen en kammen van de haren hoort daarbij. Haarverzorging door kappers is echter niet toegelaten.

Voetverzorging blijft toegelaten, tenminste als het gaat om een noodzakelijke behandeling die uitgevoerd wordt door een podoloog. Ook de behandelingen door kinesisten  blijven toegelaten, maar worden beperkt tot de noodzakelijke behandelingen.

Is de cafetaria van het woonzorgcentrum open?

De cafetaria kan gebruikt worden als een ontmoetingsruimte. Bezoekers en bewoners kunnen er elkaar ontmoeten. Er gelden echter een aantal voorwaarden:

• Bezoekers en bewoners moeten een mondmasker dragen of er moet een scheidingswand, zoals plexiglas, voorzien zijn tussen de bewoner en de bezoeker.
• Het verkopen of nuttigen van drank of voeding is verboden.
• De cafetaria is gesloten voor externen, toevallige passanten zijn er dus niet toegelaten.

Vragen?

Heb je nog vragen over de richtlijnen? Of heb je de indruk dat de richtlijnen in het woonzorgcentrum waar een dierbare woont, anders ingevuld worden? Neem dan zeker contact op met Justine Rooze, onze stafmedewerker ouderenzorg. Je kan haar bereiken via justine.rooze@vlaamse-ouderenraad.be of 02 209 34 53.