Elke week gemiddeld 20 meldingen van geweld bij ouderen

Naar jaarlijkse traditie wordt op 15 juni ouderenmis(be)handeling extra onder de aandacht gebracht. En dat is broodnodig, want het blijft een duidelijke problematiek. Elke week worden in Vlaanderen gemiddeld 20 meldingen gemaakt van geweld bij ouderen. Dat blijkt uit gegevens van het Vlaams Ondersteuningscentrum Ouderenmis(be)handeling (VLOCO), de Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW) en hulplijn 1712. Het geweld wordt doorgaans gepleegd door een persoon die een persoonlijke of professionele vertrouwensrelatie met de oudere heeft. Ook dit jaar verspreiden de initiatiefnemers een persbericht, dat de Vlaamse Ouderenraad mee onderschrijft.

Vaker psychische mis(be)handeling

Uit de oproepen naar hulplijn 1712 en meldingen bij VLOCO blijkt dat psychische mis(be)handeling het vaakst voorkomt, gevolgd door fysieke mis(be)handeling en financieel misbruik. Ongeveer 70% van de plegers zijn mensen uit de naaste omgeving, zoals de partner of (schoon)kinderen. Bovendien zijn dat net de personen die een of andere vorm van zorg opnemen. Uit de meldingen blijkt dat het vaak gaat om situaties van overbelasting of om onkunde van de pleger. Binnen een dergelijke ontspoorde zorg is er zelden sprake van slechte bedoelingen.

Topje van de ijsberg

VLOCO weet dat dit cijfer een onderschatting is. “Het aantal effectieve gevallen ligt wellicht stukken hoger, maar ouderen durven dikwijls niet aan de alarmbel te trekken,” zegt VLOCO. “Omdat ze afhankelijk zijn van de pleger, neigen ze om hun situatie simpelweg te ondergaan. Het aantal meldingen in Vlaanderen is dus sowieso het topje van de ijsberg,” waarschuwt VLOCO. “En dat heeft te maken met het taboe rond het thema. Slechts 1 op de 2 ouderen spreekt er met iemand over of doet een aangifte. Dat komt door schaamte, externe druk, loyaliteitsconflicten of de afhankelijkheid tussen de oudere en de verzorger,” zegt VLOCO. "Alleen door erover te praten, kan het taboe worden doorbroken."

Nu iets ondernemen

Ouderenmis(be)handeling dreigt een hardnekkig, structureel probleem te worden als de overheid en zorgorganisaties hier geen acties tegen ondernemen. Door de stijgende vergrijzing van de bevolking en bijgevolg de hogere vraag naar ouderenzorg, zal de groep van ouderen die een of andere vorm van geweld meemaken alleen maar groter worden, als we niets ondernemen.

Hulplijn 1712 zet blijvend in op sensibiliseringscampagnes voor de ruime bevolking, zodat betrokkenen zich daarin herkennen en sneller hulp zoeken. Anderzijds geeft VLOCO aan dat er ook nood is aan acties gericht op professionele zorgverleners, zodat zij tijdig signalen leren oppikken én over de middelen beschikken om geweldsituaties aan te pakken.

Zelf ouderenmis(be)handeling melden

Herken jij deze situatie? Neem bel naar 1712, gratis en anoniem. Zij staan voor je klaar met een luisterend oor en advies.

Ben je als professional actief en merk je zulke situaties op? Neem contact op met VLOCO via 078 15 15 70 of ouderen@cawoostvlaanderen.be.

Toegevoegd op 15 juni 2022