Deze week stonden de stijgende prijzen in woonzorgcentra extra in de kijker in de media. Aanleiding waren de nieuwe cijfers die het departement Zorg en Gezondheid bekendmaakte. Het departement vroeg aan 825 Vlaamse woonzorgcentra welke dagprijzen zij aanrekenden op 1 mei 2022. En hoewel die prijzen ondertussen alweer gestegen zijn - en in 2023 opnieuw zullen toenemen - zien we dat ook al in mei de prijzen serieus de hoogte in gingen ten opzichte van 2021. Waar zal dit eindigen? En welke oplossingen ziet de Vlaamse Ouderenraad?

Net zoals andere generaties worden ook veel ouderen geconfronteerd met torenhoge facturen. Want die zijn met een gemiddeld pensioen nog amper te betalen. Veel ouderen bezuinigen zo ingrijpend op hun energieverbruik, dat ze een kille winter tegemoet gaan. Er heerst veel schrik voor wat de toekomst zal brengen.

Hoewel de ouderenzorg erg onder druk stond de laatste jaren, kwam de stem van de bewoners zelf weinig aan bod.

“1 op 3 bewoners van woonzorgcentra krijgt antipsychotica voorgeschreven, en dat is alarmerend veel”, zo kaart PANO in een nieuwe reportage aan. De Vlaamse Ouderenraad reageert: “Medicatiegebruik mag nooit de eerste en enige reflex zijn bij signalen van psychisch onwelzijn of moeilijk hanteerbaar gedrag.” De organisatie vraagt om een sterker beleid rond psychisch welzijn en geestelijke gezondheidszorg in woonzorgcentra.

Maanden geleden al trok de Vlaamse Ouderenraad aan de alarmbel. De zorgbudgetten moesten dringend de hoogte in, want de dagprijs in woonzorgcentra ging de voorbije maanden pijlsnel de hoogte in. Dat leidde tot een penibele financiële situatie voor heel wat bewoners. De Vlaamse regering geeft nu eindelijk gehoor. In de septemberverklaring komt minister-president Jan Jambon tegemoet aan onze vraag: de zorgbudgetten voor ouderen met een zorgnood die in het woonzorgcentrum wonen worden vervroegd verhoogd.

De maatregelen die de Vlaamse regering neemt omwille van de energiecrisis moeten veel meer afgestemd worden op de barrières waar kwetsbare ouderen op botsen, stelt de Vlaamse Ouderenraad. “Ouderen wonen vaker in verouderde, slecht geïsoleerde huizen, terwijl ze op extra drempels botsen om hun woning aan te pakken. In deze crisis mogen beleidsmakers niet enkel denken op maat van huiseigenaars tussen 30 en 50 jaar.

Niet alleen kan een grote groep ouderen met zorgnoden rekenen op de ondersteuning van mantelzorgers, heel wat ouderen nemen ook zelf de rol van mantelzorger op. Achter de vanzelfsprekendheid en zorgzaamheid waarmee mantelzorgers zorgtaken opnemen, gaat niet zelden een ondersteuningsnood schuil. Met een nieuw Vlaams Mantelzorgplan gaat de Vlaamse overheid het engagement aan om die ondersteuning te verzekeren. De Vlaamse Ouderenraad werd om advies gevraagd op het ontwerp van dit plan.

Op 25 maart 2022 keurde de Vlaamse regering het Vlaams Ouderenbeleidsplan 2020-2025 goed. De manier waarop we als Vlaamse Ouderenraad een bijdrage hebben kunnen leveren aan dat plan, stemt ons tevreden. Bovendien waarderen we de inhoud van het nieuwe plan. Toch zien we enkele belangrijke pijnpunten.

Tijdens de coronacrisis kregen we heel wat verhalen te horen van bewoners van woonzorgcentra en hun omgeving. Zij konden zich niet vinden in de strenge bezoekbeperkingen die opgelegd werden. In de strijd tegen het coronavirus, werden bezoekers namelijk lange tijd geweerd uit de woonzorgcentra. Voor veel bewoners en hun naasten was dit een zware prijs om te betalen.

Hoe kan een lokaal bestuur het leven van ouderen verbeteren? De lokale verkiezingen van 2024 lijken misschien nog veraf, maar de Vlaamse Ouderenraad schuift nu al 8 belangrijke speerpunten voor een leeftijdsvriendelijk beleid naar voren.