2024 is een belangrijk verkiezingsjaar. We mogen maar liefst twee keer onze stem uitbrengen. Eén keer in juni en één keer in oktober. Omdat er een aantal spelregels wijzigen en omdat het voor de Vlaamse Ouderenraad belangrijk is dat iedereen zijn stem kan uitbrengen, zetten we enkele praktische zaken nog even op een rijtje. Bovendien zoomen we in op zinvolle initiatieven en campagnes. En je komt te weten welke actiepunten de Vlaamse Ouderenraad overmaakte aan de politieke partijen.
De verkiezingen staan voor de deur
In 2024 mogen we maar liefst twee maal onze stem uitbrengen.
Op 9 juni moeten we naar het stemhokje voor:
- het Europees Parlement
- de Kamer van volksvertegenwoordigers - Federaal
- het Vlaams Parlement (of het Brussels Parlement als je in Brussel woont)
In de loop van mei zal iedereen met de Belgische nationaliteit een stembrief in de bus ontvangen.
En op 13 oktober mogen we onze stem uitbrengen voor:
- de gemeente
- de provincie
In de loop van eind september zal iedereen met de Belgische nationaliteit een stembrief in de bus ontvangen.
Andere spelregels
Wat wijzigt vanaf dit jaar, is het feit dat we niet langer stemplicht hebben bij de lokale en provinciale verkiezingen. Je bent dus niet verplicht om naar het stemhokje te gaan die dag. Wel heb je nog stemrecht. Je kan dus nog steeds het democratisch recht gebruiken om je stem uit te brengen. De Vlaamse Ouderenraad pleit er voor om die kans te benutten en je stem niet verloren te laten gaan.
En ook voor de Europese verkiezingen is er een verandering. Vanaf dit jaar geldt voor iedereen vanaf 16 jaar de stemplicht voor het Europees Parlement. Voor de Federale en Vlaamse verkiezingen blijft de leeftijdsgrens 18 jaar.
Toegankelijke stemhokjes
Mensen die fysieke drempels ervaren, worden ook vaak met zulke drempels geconfronteerd wanneer ze hun stem willen uitbrengen. Ontoegankelijke stemlokalen, te weinig voorbehouden parkeerplaatsen, onaangepast openbaar vervoer of het feit dat een naaste geen ondersteuning mag bieden in het stemhokje. Maar ook digitale drempels kunnen de kop opsteken, aangezien het stemmen in meer dan de helft van de Vlaamse steden en gemeenten digitaal gebeurt.
Het is erg belangrijk dat steden en gemeenten zich hiervan bewust zijn. En dat ze ervoor zorgen dat álle inwoners vlot hun stem kunnen uitbrengen. Inter – Toegankelijk Vlaanderen maakte in samenwerking met het Agentschap Binnenlands Bestuur twee brochures die steden en gemeenten op weg helpen:
- Toegankelijkheid van stemlokalen
- Klantvriendelijk onthaal van personen met een handicap en ouderen op verkiezingsdag
Volmacht geven of krijgen
Indien iemand niet in de mogelijkheid is om zelf een stem uit te brengen, bijvoorbeeld door een opname in het ziekenhuis, dan kan die persoon een volmacht geven aan iemand anders. De volmachtkrijger moet echter wel iemand zijn die in dezelfde kieskring dan de volmachtgever woont – en dus op dezelfde kandidaten kan stemmen.
Let op: de volmachtkrijger moet bij het stemmen voor de volmachtgever in het bezit zijn van een ingevuld volmachtformulier, de eigen identiteitskaart en de eigen oproepingsbrief met het bewijs dat hij/zij reeds heeft gestemd (de stempel aangebracht in eigen stembureau).
Inspiratie nodig?
Heel wat (ouderen)verenigingen, ouderenraden en andere organisaties nemen initiatieven om zichzelf of de inwoners van hun stad of gemeente voor te bereiden op de verkiezingen. Wij bundelen hier een aantal goede praktijken die ook ouderen aanbelangen.
'Stem Ervaren' van VIEF
Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen start Vief vzw, in samenwerking met ACLVB E-team, Liever Thuis LM en Onbegrensd LM, met het initiatief 'Stem Ervaren 2024 – Samen naar een leeftijdsvriendelijk beleid'. Hiermee willen de initiatiefnemers benadrukken dat ouderen een stem hebben en dat het belangrijk is om die te blijven gebruiken, ondanks het afschaffen van de opkomstplicht.
Meer info
'De Stemzetters' van S-plus
Het project 'De Stemzetters', een samenwerking tussen S-Plus en Joetz, richt zich op het betrekken van jongeren en ouderen bij het verkiezingsproces en het bevorderen van intergenerationele dialoog.
Meer info
'Kies 2024' van Grootouders voor het Klimaat
Lokale Ouderenraden bereiden zich voor op de verkiezingen
Voor lokale ouderenraden zijn de lokale verkiezingen een momentum dat ze kunnen aangrijpen om allerlei initiatieven op poten te zetten. Ze gaan in gesprek met de oudere inwoners uit de stad of gemeente of ze organiseren een bevraging, ze maken een memorandum met hun belangrijkste speerpunten voor politieke partijen, of ze zorgen er bijvoorbeeld voor dat er stemhokjes in het woonzorgcentrum geplaatst worden. Wij bundelen een aantal van die initiatieven op de website van Vlaamse Ouderenraad · Lokaal.
Meer info
De Vlaamse Ouderenraad steunt
Een aantal organisaties, maar ook overheidsdiensten, organiseren campagnes. Die moeten alle informatie over de verkiezingen vlotter bij ons brengen. De Vlaamse Ouderenraad is betrokken bij enkele van die campagnes.
Daarom Stem Ik
De FOD Binnenlandse Zaken ontwikkelde samen met een aantal middenveldorganisaties, waaronder de Vlaamse Ouderenraad, een campagne voor de verkiezingen van 9 juni. Het doel daarvan is voornamelijk om diverse doelgroepen aan te sporen om hun stem uit te brengen, ook ouderen. De website bundelt bovendien alle praktische informatie over de verkiezingen.
Meer info
Ieders Stem Telt
Een groep van dertig middenveldorganisaties, waaronder de Vlaamse Ouderenraad, bundelt de krachten onder de noemer 'Ieders Stem Telt'. Want we vinden het erg belangrijk dat iedereen de kans krijgt om zijn of haar stem uit te brengen, nu we niet langer stemplicht hebben tijdens de verkiezingen in oktober.
Meer info
Wat vraagt de Vlaamse Ouderenraad aan politieke partijen?
De Vlaamse Ouderenraad maakte zelf twee memoranda. Die maakten we over aan de politieke partijen, zodat de signalen van ouderen meegenomen worden tijdens de verkiezingscampagnes en in de nieuwe regeringen en besturen. We maakten een memorandum voor de lokale verkiezingen en een voor de bovenlokale verkiezingen. Benieuwd welke acties wij daarin naar voren schuiven?