Uit onderzoek van het Rekenhof naar het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood blijkt dat de termijn om zo'n budget te ontvangen, gunstig evolueert. Maar ook blijkt dat de doelgroep niet altijd bereikt wordt en dat bepaalde berekeningen er toe leiden dat zorgbehoevenden met een beperkt inkomen toch niet in aanmerking komen. Tal van ouderen lopen zo financiële steun mis. Het Rekenhof bevestigt daarmee de knelpunten die de Vlaamse Ouderenraad in 2018 al aankaartte. We pleiten nu om die onderbescherming snel aan te pakken.
Zorgbudget voor ouderen met een zorgnood?
Het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood ondersteunt ouderen met een verminderde zelfredzaamheid en een beperkt inkomen. Door het helpen dragen van de meerkosten die ze hebben ten gevolge van hun nood aan zorg en ondersteuning, speelt het zorgbudget voor ouderen een cruciale rol.
Enerzijds geeft het ouderen met zorgnoden de mogelijkheid om op een menswaardige manier thuis te blijven wonen en maatschappelijk te blijven participeren. Anderzijds kan het een verschil maken in de betaalbaarheid van woonzorgcentra.
Onderzoek Rekenhof
Het Rekenhof onderzocht of de aanvragen van zo'n zorgbudget binnen de bepaalde termijn van vier maanden en op een uniforme manier worden behandeld. Ook bekeken ze of zorgbehoevende ouderen met een laag inkomen wel degelijk een tegemoetkoming krijgen.
Evolutie doorlooptijd
Uit de analyse bleek dat in 2017 48% van de aangevraagde medische inschalingen een langere doorlooptermijn kenden dan de vastgelegde termijn van vier maanden. In 2018 was dat nog voor 18% het geval, in 2019 voor 16% en in 2020 voor 12%. Hoewel de doorlooptijd dus gunstig evolueert, zijn er nog altijd niet onbelangrijke vertragingen vast te stellen.
Om die tijd te verminderen, plant de Vlaamse overheid de invoering van BelRAI, een meetinstrument dat het fysiek, sociaal en psychisch functioneren van een persoon in kaart brengt. De invoering ervan kan echter nog even duren.
Bereiken van de doelgroep
Het Rekenhof stelt vast dat de doelgroep, zorgbehoevende ouderen met een laag inkomen, mogelijk niet altijd bereikt wordt. Onder meer omdat zij zelf het zorgbudget moeten aanvragen.
Ook omdat het inkomensonderzoek een aantal knelpunten vertoont, wordt de doelgroep niet altijd bereikt. Die knelpunten schoof de Vlaamse Ouderenraad eerder al naar voor in een advies. We hadden het onder andere over problemen die opduiken bij het verkopen van je woning, de wijze waarop je spaargelden in rekening worden genomen, en de zogenaamde ‘prijs van de liefde’ of de impact van samenwonen.
Vereenvoudiging op komst
Minister Beke stelt dat hij nog deze legislatuur het zorgbudget wil vereenvoudigen en versterken door marktconforme tarieven te hanteren. Zo wordt het onrechtvaardig verschil weggewerkt tussen ouderen die hun woning verkopen en ouderen die hun woning verhuren.
Dit komt deels tegemoet aan de vraag van de Vlaamse Ouderenraad om werk te maken van een evenwichtig inkomensonderzoek.
