De feiten op een rijtje
Wie een handicap heeft en daardoor een verminderd verdienvermogen kent, kan in België rekenen op een inkomensvervangende tegemoetkoming. Die vervangt het inkomen dat je zou krijgen als je geen handicap had. Die uitkering geldt voor mensen van 18 jaar tot 65 jaar. Vanaf je 65ste neemt een ander systeem het over: de inkomensgarantie voor ouderen (IGO), een soort van vervangingspensioen.
Sinds de pensioenleeftijd op 67 jaar ligt, duikt er echter een - voor ons niet onverwacht - probleem op. Mensen die een erkende handicap krijgen op het moment dat ze ouder zijn dan 65 jaar en jonger dan 67 jaar, vallen plots uit de boot. Te oud om nog recht te hebben op de inkomensvervangende tegemoetkoming, maar te jong om bijvoorbeeld een IGO te krijgen. Daardoor worden zij geconfronteerd met een periode zonder inkomen.
Slechts een gedeeltelijke oplossing
Om dit te verhelpen, besliste minister Beenders, bevoegd voor Personen met een Handicap en Gelijke Kansen, nu dat de inkomensvervangende tegemoetkoming niet langer stopt op 65 jaar, maar doorloopt tot de wettelijke pensioenleeftijd. Op dit moment is dat 67 jaar. Stijgt de pensioenleeftijd in de toekomst nog verder, dan schuift ook die leeftijdsgrens automatisch mee op. Zo wordt vermeden dat er nog een hiaat in het systeem ontstaat en blijven mensen met een handicap beschermd tot aan hun pensioen.
Leeftijd mag geen bepalende factor zijn
Voor de Vlaamse Ouderenraad was dit een dringende en noodzakelijke rechtzetting, maar er zijn nog stappen voorwaarts te zetten. Wij vinden dat de leeftijd waarop iemand met een handicap geconfronteerd wordt, niet mag bepalen of die persoon toegang krijgt tot zijn rechten, ondersteuning en hulpmiddelen.
Vandaag is dat wel het geval. Door een harde leeftijdsgrens te hanteren, worden mensen die later in hun leven een beperking ontwikkelen, uitgesloten van erkenning, dienstverlening en financiële tegemoetkomingen. En vice versa. Dit zorgt voor ongelijkheid tussen mensen die voor en na hun 67ste een erkenning van een handicap krijgen. Een ongelijkheid tussen jongere en oudere personen met een handicap.
Maatregel neemt acuut probleem weg, maar lost structurele discriminatie niet op
In het artikel lezen we ook dat minister Beenders werk wil maken van wetgeving rond werken en handicap, vanuit een kansenperspectief. Vanuit de Vlaamse Ouderenraad vragen we de minister om ambitieus te zijn en om, samen met Vlaams minister voor Welzijn en Ouderenbeleid Gennez, niet alleen te kijken naar handicap en werken, maar naar handicap en participatie in het algemeen.
De Vlaamse Ouderenraad pleit al zeer lang voor een leeftijdsonafhankelijk beleid rond handicap en hulpmiddelen. Iedereen moet de kans krijgen om volwaardig te participeren aan de samenleving en zelfstandig te leven, ongeacht de leeftijd waarop een beperking ontstaat.
Onze voorzitter Magda De Meyer reageert:“Elke persoon met een handicap heeft recht op hulpmiddelen die hem of haar helpen zelfstandig te leven en volwaardig te participeren aan de samenleving. De leeftijd waarop mensen met een handicap geconfronteerd worden, mag daarbij van geen belang zijn. Een leeftijdsgrens als criterium voor het toekennen van hulpmiddelen aan personen met een handicap is voor de Vlaamse Ouderenraad niet redelijk en heeft discriminerende effecten.”
