De NMBS kondigde in februari 2025 haar nieuwe tarieven en ticketsystemen aan. De Vlaamse Ouderenraad dook in de informatie die reeds bekend is en die een impact heeft op 65-plussers. Het seniorenticket verdwijnt en wordt vervangen door een vaste korting van 40%. Maar is dat wel voordeliger? We moeten bovendien vaststellen dat het nieuwe systeem erg complex is.  

Wat vooraf ging

Begin 2023 raakte bekend dat de NMBS in de toekomst nieuwe tarieven zou hanteren voor het reizen met de trein. Het zogenoemde 'seniorenticket' zou verdwijnen en zou worden vervangen door een korting voor 65-plussers op het standaardticket. Bij heel wat ouderen heerste ongerustheid over de toegankelijkheid, duidelijkheid en betaalbaarheid van de nieuwe systemen. Enkele ouderenorganisaties en de Vlaamse Ouderenraad gaven al eerder heel wat signalen aan de NMBS en de relevante beleidsmakers. Nu is er meer duidelijkheid over de nieuwe tarieven die nog voor het einde van 2025 zullen ingaan.

Wat verandert er?

Het seniorenticket wordt afgeschaft. Met dat ticket kon je als 65-plusser voor de prijs van 8,50 euro een heen- en terugreis maken op dezelfde dag, als je vertrekt na 9 uur ’s morgens.  

In de plaats van dat seniorenticket komt er voor 65-plussers een vaste korting van 40% op de standaardprijzen. Die korting krijg je als 65-plusser altijd, of je nu reist in de spits, de daluren (van 00.00 uur tot 6 uur en van 9 uur tot 16 uur en na 18 uur), de week of het weekend. Dit geldt voor alle afstanden en voor enkele of heen- en terugreizen.  

Naast die vaste korting kan je een extra voordeelkaart aankopen. Zo’n kaart kost voor 65-plussers 4 euro per maand of 32 euro per jaar en geeft je tijdens de daluren en het weekend recht op nog eens 40% extra korting, bovenop de vaste 40% korting voor 65-plussers. Bovendien zorgt die kaart ervoor dat je als 65-plusser recht hebt op een maximumtarief van 5,5 euro per enkele rit. Ongeacht de afgelegde afstand of het tijdstip van je reis.

De NMBS legt echter ook een minimumtarief van 2,5 euro per enkele rit vast. Je kan dus voor een retourticket nooit minder dan 5 euro betalen.

De ‘Kaart Grote Gezinnen’ verdwijnt. Die kaart gaf gezinnen met minstens drie kinderen ‘levenslang’ recht op korting. Ook ‘Multi’ kaarten verdwijnen. Daarmee kon je 10 vrije of vaste trajecten afleggen aan een vast tarief.  

We geven enkele voorbeelden

Kan jij nog volgen? We maakten, op basis van de info die we nu al hebben, enkele simulaties die het verschil tussen het huidige seniorenticket en de nieuwe tarieven verduidelijkt: 

Hoe kijkt de Vlaamse Ouderenraad naar het nieuwe voorstel van de NMBS?

Het huidige seniorenticket is duidelijk, transparant en betaalbaar: je koopt voor een vaste prijs een biljet aan, stapt vanaf 9 uur op de trein en je reist op dezelfde dag terug. Het nieuwe tariefsysteem is hopeloos complex: ondanks het feit dat je als 65-plusser recht hebt op de standaardkorting van 40% én je eventueel een kortingskaart kan aanschaffen om nog extra korting te verkrijgen, moet je als reiziger wel heel wat uitzoeken.  

Je moet ten eerste bekijken of je als 65-plusser meer voordeel haalt uit het feit dat je net voor de spitsuren of juist tijdens de spitsuren vertrekt. Vervolgens moet je berekenen of je effectief voordelen uit die kortingskaart kan halen, afhankelijk van hoe frequent je de trein neemt die maand of dat jaar. Als de omstandigheden gunstig zijn om beide kortingen te combineren, kan dit is sommige gevallen financieel voordelig uitdraaien. Vooral als je frequent kortere afstanden doet. Maar om dat allemaal te weten, moet je als oudere reiziger dus van heel wat zaken op de hoogte zijn en steeds de toetsing doen met jouw specifieke reisplan. De Vlaamse Ouderenraad vreest dat veel mensen net méér zullen betalen, zeker zij die niet of onvoldoende geïnformeerd zijn.  

Extra ondersteuning via de loketten is daarom zeker geen overbodige luxe. Doorheen de jaren snoeide de NMBS echter ook daarin – slechts 91 van de ruim 550 stations hebben nog een loket – en reizigers moeten zich steeds vaker behelpen via automaten en de app. Zeker nu er heel wat wijzigingen aankomen en de complexiteit groter wordt, zijn voldoende aanspreekpunten essentieel om de nodige informatie te geven over (de meest interessante) tickets en kortingskaarten.

We betreuren ook dat de NMBS het voorstel van verschillende ouderenverenigingen en de Vlaamse Ouderenraad negeert om een voordelig jaarabonnement in te voeren. Dit bestaat wel bij andere vervoersmaatschappijen en zou toegepast kunnen worden op alle openbaar vervoer in België. Bovendien zou dit zou een tarief- en ticketintegratie met die andere aanbieders van openbaar vervoer ten goede komen en alvast bijdragen tot een duidelijker systeem.

Ouderen hebben nood aan toegankelijke, betaalbare en gebruiksvriendelijke verplaatsingsoplossingen. Zo kunnen ze hun sociale leven voortzetten en participeren aan de samenleving. Zeker ouderen die minder goed ter been zijn en voor wie de fiets, de auto of deelsystemen geen optie zijn, hebben slechts een beperkt aantal alternatieven. Daarnaast heeft niet elke 65-plusser een breed netwerk om beroep op te doen om hen ergens naartoe te brengen. Het complexe tariefsysteem dat de NMBS invoegt, lijkt voor veel ouderen een enkeltje richting vervoersarmoede.

De Vlaamse Ouderenraad volgt het nieuwe tariefsysteem van de NMBS op de voet. Deze pagina krijgt bij nieuwe informatie steeds een update.