De Digimeter is de jaarlijkse monitor van imec die onderzoek doet in Vlaanderen naar media en ICT: wat hebben we, wat doen we ermee en hoe voelen we ons daarbij? Voor de groep 65-plussers lijken de resultaten overwegend positief te zijn. De Vlaamse Ouderenraad zoomt hier dieper op in.
Populariteit smartphone en sociale media neemt nog toe
Volgens de laatste resultaten heeft 98% van de Vlaamse huishoudens een internetverbinding en beschikken alle Vlamingen voor het eerst over minstens één smart toestel. Maar liefst 90% van de Vlamingen heeft een smartphone in haar of zijn bezit. Dat is tegenover 2018 een stijging van 9 procentpunten. Dit is vooral te danken aan de 55- tot 64-jarigen en de 65-plussers, bij wie we het smartphonebezit in 2019 respectievelijk van 80% naar 89%, en van 52% naar 73% zagen stijgen.
De populariteit van de smartphone bij de Vlaamse ouderen gaat ook gepaard met een verhoogd gebruik van sociale media. 78% van de 65-plussers is maandelijks actief op minstens één sociaal medium, zoals Facebook of WhatsApp..
Verdubbeling van oudere online shoppers
Online winkelen geraakt ook bij ouderen steeds meer ingeburgerd. 45% van de 55 tot 64-jarigen koopt maandelijks iets online, bij 65-plussers gaat het om 30%. Bij beide groepen gaat het om een verdubbeling in vergelijking met vorig jaar.
Vlamingen zijn nog steeds gewoon om cash of met een betaalkaart te betalen, maar ook hier valt op dat het belang van de smartphone in de meeste leeftijdsgroepen stijgt. 58% van de 55- tot 64-jarigen betaalt maandelijks via nieuwe betaalmethodes, bij 65-plussers gaat het om 39%. Dit wordt mee verklaard door het feit dat slechts 37% van de 65-plussers het handig vindt om contactloos met de bankkaart of de smartphone te betalen. Ook bij de 55- tot 64-jarigen is minder dan de helft overtuigd van het gemak hiervan.
Gemengde gevoelens
Ongeacht hun leeftijd toont een meerderheid van de Vlamingen interesse voor digitale technologieën en vinden ze het gebruik van die toepassingen ook leuk en handig om het leven makkelijker en comfortabel te maken. Toch hebben berichten over cyberaanvallen, privacy-inbreuken en fake news duidelijk een impact op onze houding ten opzichte van digitale technologie en op de perceptie van de eigen digitale vaardigheden.
Zo vindt slechts 47% van de 55- tot 64-jarigen en 31% van de 65-plussers omgaan met digitale technologieën gemakkelijk en is er bij elke leeftijdscategorie ook een meerderheid die vindt dat mensen te afhankelijk zijn van technologie. Voor 55% van de 65-plussers, maar ook voor meer dan een kwart tot een derde van de respondenten van 16 tot 44 jaar komen technologische veranderingen en innovaties te vlug na elkaar.
Ook als het gaat om vaardigheden om op professioneel vlak voldoende met technologie te kunnen omgaan geeft meer dan een kwart van de Vlamingen aan dat dit niet het geval is. Dit zijn niet enkel 55 tot 64-jarigen (36%), die het moeilijk vinden om zich aan te passen, maar evenzeer twintigers (26%) die net het professioneel leven instappen. Datzelfde geldt voor de 8% Vlamingen – die zich in alle leeftijdscategorieën bevinden - voor wie het moeilijk blijft hun geldzaken online te beheren. Daarom blijft het belangrijk om oog te hebben voor wie misschien wel mee wil, maar dat om een of andere reden niet (meer) kan.
Zijn ook de oudste leeftijdsgroepen mee?
De Vlaamse Ouderenraad acht het belangrijk op te merken dat het niet duidelijk is wat de verdeling is van de resultaten binnen de groep 65-plussers. Het gebruik van digitale media ligt immers veel lager bij de oudste leeftijdsgroepen. Daarom is het niet enkel belangrijk in te zetten op maatregelen zodat iedereen digitaal mee kan, maar ook een niet-digitaal aanbod van basisdienstverlening blijft van cruciaal belang.
