Tijdens een bijeenkomst van de Open-Ended Working Group on Ageing (OEWGA) van de Verenigde Naties is een belangrijk besluit goedgekeurd over de mensenrechten van ouderen. Voor het eerst werd een apart VN-verdrag over de ouderenrechten vermeld als een oplossing om de mensenrechten van ouderen te bevorderen. De Vlaamse Ouderenraad vraagt onze beleidsmakers al langer om een actieve rol te spelen bij de totstandkoming van een apart VN-verdrag voor de rechten van ouderen, dus we zijn erg tevreden met deze positieve stap.
Ouderenrechten
Veel ouderen worden geconfronteerd met problemen zoals leeftijdsdiscriminatie, gebrek aan toegang tot gezondheidszorg, financiële onzekerheid, geweld, misbruik en verwaarlozing. Inbreuken op hun mensenrechten die door de bestaande verdragen en conventies niet of onvoldoende worden tegengehouden.
Een specifiek VN-verdrag voor ouderenrechten zou hun fundamentele rechten op waardigheid, autonomie, gezondheidszorg, sociale bescherming en participatie in de samenleving beter kunnen beschermen. Bovendien zou zo’n conventie ook het bewustzijn over leeftijdsdiscriminatie vergroten en het respect voor de rechten van ouderen en voor de belangrijke rol die ze opnemen in onze samenleving bevorderen.
OEWGA?
Veertien jaar geleden erkende de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties dat er actie nodig is op het vlak van de mensenrechten van ouderen. Daarom werd de Open-Ended Working Group on Ageing (OEWGA) opgericht met als doel de mensenrechtenbescherming van ouderen te versterken. Regeringen uit de hele wereld komen er samen.
Dit jaar kwam de OEWGA samen in new York van 20 tot 24 mei 2024. Ter voorbereiding daarvan riepen diverse middenveldorganisaties, waaronder de Vlaamse Ouderenraad, onze eerste minister Alexander De Croo en minister voor Buitenlandse zaken Hadja Lahbib nogmaals op om actie te ondernemen. En dat lijkt nu z'n vruchten af te werpen.
VN-verdrag voor ouderenrechten als mogelijke oplossing
Lidstaten, nationale mensenrechteninstellingen, het maatschappelijk middenveld en andere belanghebbenden kregen vooraf de vraag: 'Op welke vlakken worden de mensenrechten van ouderen niet of onvoldoende beschermd en welke oplossingen zijn mogelijk?'
Tijdens de bijeenkomst zijn op basis van die inzichten een aantal opties voorgesteld om de gaten in de internationale rechtsregels te dichten. Opvallend is dat een nieuw VN-verdrag over de rechten van ouderen ook vermeld wordt als aanbeveling.
Positieve stap voorwaarts
Er is nog veel werk om daadwerkelijk tot een apart VN-verdrag te komen, maar dit besluit is een positieve stap voorwaarts. De aanbevelingen in het besluit worden in september gepresenteerd aan de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties die dan een beslissing moet nemen over volgende stappen.